نکاتی که باید در مورد تست بیش فعالی بدانید

ADHD در کودکان یک اختلال عصبی-رشدی است که با الگوی پایدار نقص توجه، بیش فعالی، و تکانشگری همراه است. این اختلال معمولاً در سنین پیش‌دبستانی یا اوایل دوران مدرسه آغاز می‌شود و می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر روی عملکرد تحصیلی، روابط اجتماعی و رفتار کودک داشته باشد.

نقص توجه (Inattention)

کودکان مبتلا به ADHD ممکن است در تمرکز کردن بر روی وظایف یا بازی‌ها مشکل داشته باشند.
آنها ممکن است به سادگی دچار حواس‌پرتی شوند، به جزئیات توجه نکنند و اشتباهات ناشی از بی‌دقتی داشته باشند.
معمولاً در پیگیری و اتمام کارها مشکل دارند و به نظر می‌رسد که به صحبت‌های دیگران گوش نمی‌دهند.
اغلب دچار بی‌نظمی هستند و وسایل خود را گم می‌کنند.

بیش فعالی (Hyperactivity)

کودکان مبتلا به ADHD معمولاً بسیار فعال هستند، نمی‌توانند به راحتی بنشینند و همیشه در حال حرکت‌اند.
ممکن است به طور مداوم با دست‌ها یا پاهای خود بازی کنند یا تکان بخورند.
در کلاس درس یا مکان‌هایی که نیاز به سکون دارند، قادر به نشستن نیستند و زیاد صحبت می‌کنند.

تکانشگری (Impulsivity)

این کودکان ممکن است بدون فکر کردن به عواقب، رفتار کنند.
آنها در انتظار نوبت خود مشکل دارند و ممکن است صحبت دیگران را قطع کنند یا در فعالیت‌های دیگران دخالت کنند.
اغلب تصمیمات سریع و بدون فکر می‌گیرند که ممکن است منجر به مشکلات یا خطرات شود.

تفاوت بین بیش‌فعالی ناشی از اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD) و فعالیت طبیعی کودکان می‌تواند در شدت، فراوانی و تأثیر رفتارها بر زندگی روزمره و عملکرد اجتماعی و تحصیلی کودک باشد. در ادامه به برخی از این تفاوت‌ها اشاره می کنیم:

1. شدت و تداوم رفتار

فعالیت طبیعی کودکان: کودکان به طور طبیعی فعال و پرانرژی هستند (به خصوص در سنین پایین) آنها ممکن است در طول روز به طور مکرر بازی کنند، بدوند، و حتی بی‌قراری کنند، اما این رفتارها معمولاً در مواقع خاص و در پاسخ به محیط یا نیاز به بازی و تعامل اجتماعی رخ می‌دهند.
ADHD: در کودکان مبتلا به ADHD، رفتارهای بیش‌فعالی بسیار شدیدتر و مداوم‌تر است. این کودکان نمی‌توانند حتی در شرایطی که نیاز به سکون دارند (مانند کلاس درس یا هنگام صرف غذا) آرام بگیرند و معمولاً در هر محیطی فعالیت بیش از حد نشان می‌دهند.

2. تأثیر بر زندگی روزمره

فعالیت طبیعی کودکان: فعالیت و جنب‌وجوش طبیعی کودکان به ندرت باعث ایجاد مشکلات جدی در زندگی روزمره، روابط اجتماعی یا تحصیلی آنها می‌شود. این رفتارها معمولاً با رشد و افزایش سن کاهش می‌یابند.
ADHD: در کودکان مبتلا به ADHD، بیش‌فعالی می‌تواند به شدت عملکرد تحصیلی، روابط با همسالان، و رفتارهای اجتماعی را مختل کند. این کودکان ممکن است در مدرسه تمرکز نداشته باشند، تکالیف را به درستی انجام ندهند، و به خاطر رفتارهای تکانشی و بیش‌فعالی دچار مشکلات رفتاری شوند.

3. پاسخ به موقعیت‌های خاص

فعالیت طبیعی کودکان: کودکان طبیعی می‌توانند در موقعیت‌های خاصی که نیاز به آرامش و تمرکز دارند، رفتار خود را تنظیم کنند. برای مثال، آنها ممکن است در زمان خواب، هنگام گوش دادن به داستان یا در هنگام حضور در یک مراسم، آرام بگیرند.
ADHD: کودکان مبتلا به ADHD معمولاً در تنظیم رفتار خود در شرایط مختلف مشکل دارند و حتی در موقعیت‌هایی که نیاز به آرامش و تمرکز دارند، نمی‌توانند بی‌قراری و فعالیت بیش از حد خود را کنترل کنند.

4. کنترل تکانشگری

فعالیت طبیعی کودکان: کودکان به طور طبیعی ممکن است گاهی اوقات بدون فکر کردن به عواقب، دست به کاری بزنند یا صحبت کنند، اما این رفتارها به طور کلی قابل کنترل است و با یادگیری و راهنمایی والدین و معلمان بهبود می‌یابد.
ADHD: در کودکان مبتلا به ADHD، تکانشگری به طور مداوم وجود دارد و اغلب نمی‌توانند رفتارهای خود را قبل از انجام دادن کنترل کنند. این می‌تواند منجر به مشکلات اجتماعی، خطرات فیزیکی، و تصمیمات نادرست شود.

5. واکنش به نظم و قوانین

فعالیت طبیعی کودکان: بیشتر کودکان می‌توانند به قوانین و دستورالعمل‌ها پاسخ دهند و آنها را دنبال کنند، حتی اگر گاهی اوقات مقاومت نشان دهند.
ADHD: کودکان مبتلا به ADHD ممکن است در پیروی از قوانین و دستورالعمل‌ها به طور مداوم مشکل داشته باشند و به طور مکرر آنها را نادیده بگیرند، حتی اگر پیامدهای آن را بدانند.
به طور کلی، تفاوت اصلی بین بیش‌فعالی ناشی از ADHD و فعالیت طبیعی کودکان در این است که ADHD به طور مداوم، شدید و در همه محیط‌ها بروز می‌کند و باعث ایجاد مشکلات قابل توجه در زندگی روزمره کودک می‌شود. در مقابل، فعالیت طبیعی کودکان به طور کلی قابل کنترل است و با افزایش سن بهبود می‌یابد.

تشخیص ADHD معمولاً بر اساس یک ارزیابی جامع و ترکیبی از اطلاعات جمع‌آوری‌شده از منابع مختلف انجام می‌شود. هیچ تست آزمایشگاهی خاصی برای تشخیص ADHD وجود ندارد، اما چندین ابزار و روش‌های ارزیابی وجود دارد که متخصصان از آنها برای تشخیص استفاده می‌کنند. این تست‌ها و ارزیابی‌ها شامل موارد زیر هستند:

پرسشنامه‌ها و مقیاس‌های رتبه‌بندی (Rating Scales)

پرسشنامه کانرز (Conners Rating Scales): یکی از پرکاربردترین ابزارها برای ارزیابی ADHD است که شامل نسخه‌هایی برای والدین، معلمان، و خود کودکان می‌شود. این پرسشنامه‌ها شامل سوالاتی درباره‌ی رفتارها و علائم مربوط به نقص توجه، بیش فعالی، و تکانشگری هستند.
مقیاس‌های رتبه‌بندی Vanderbilt: این مقیاس‌ها نیز برای ارزیابی ADHD در کودکان استفاده می‌شوند و معمولاً توسط معلمان و والدین پر می‌شوند تا رفتارهای کودک را در محیط‌های مختلف ارزیابی کنند.
مقیاس نمره‌دهی ADHD از American Academy of Pediatrics (AAP): این مقیاس یک ابزار استاندارد برای تشخیص ADHD است که توسط پزشکان و متخصصان سلامت روان استفاده می‌شود.

مصاحبه بالینی (Clinical Interview)

مصاحبه با کودک و والدین: پزشک یا روان‌شناس معمولاً با کودک و والدین او مصاحبه‌هایی انجام می‌دهد تا اطلاعاتی درباره‌ی رفتارها، تاریخچه رشد و تکامل، و مشکلات رفتاری و تحصیلی کودک جمع‌آوری کند.
مصاحبه با معلمان و دیگر مراقبان: به دست آوردن اطلاعات از معلمان و دیگر مراقبان کودک می‌تواند در تشخیص کمک‌کننده باشد، زیرا آنها می‌توانند رفتار کودک را در محیط‌های مختلف ارزیابی کنند.

مشاهده رفتاری (Behavioral Observation)

مشاهده مستقیم در محیط‌های مختلف: پزشک یا متخصص ممکن است رفتار کودک را در محیط‌هایی مانند مدرسه، خانه، یا کلینیک مشاهده کند تا ببیند آیا علائم ADHD در شرایط مختلف بروز می‌کند یا خیر.

تست‌های شناختی و روان‌شناختی (Cognitive and Psychological Testing)

تست‌های توجه و تمرکز: تست‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانند میزان توجه و تمرکز کودک را ارزیابی کنند. این تست‌ها می‌توانند شامل تست‌های رایانه‌ای یا تست‌های سنتی مبتنی بر کاغذ و قلم باشند.
تست‌های عملکرد اجرایی: این تست‌ها می‌توانند توانایی کودک در برنامه‌ریزی، سازماندهی، و مدیریت زمان را ارزیابی کنند.

ارزیابی جامع پزشکی (Comprehensive Medical Evaluation)

ارزیابی پزشکی برای رد سایر علل: پزشک ممکن است تست‌های پزشکی مانند آزمایش خون یا ارزیابی‌های دیگر را برای رد سایر شرایط پزشکی که می‌توانند علائمی مشابه با ADHD ایجاد کنند، انجام دهد.

بررسی سوابق خانوادگی و رشد (Family and Developmental History)

پزشک یا متخصص ممکن است سوابق خانوادگی اختلالات عصبی-رشدی و اطلاعات مربوط به رشد و تکامل کودک را جمع‌آوری کند تا تأثیرات احتمالی ژنتیکی یا محیطی را بررسی کند.

مقیاس‌های خودگزارشی (Self-report Scales)

برای کودکان بزرگ‌تر و نوجوانان، برخی از مقیاس‌های خودگزارشی مانند مقیاس خودگزارش‌دهی ADHD ممکن است استفاده شود تا کودک یا نوجوان به طور مستقیم درباره‌ی تجربه‌های خود گزارش دهد.
تشخیص ADHD معمولاً توسط یک تیم چند تخصصی شامل پزشکان، روان‌شناسان، معلمان، و والدین انجام می‌شود تا یک تصویر کامل و جامع از رفتار و عملکرد کودک به دست آید.
کلینیک موج آرامش با افتخار به عنوان یکی از مراکز برتر در تشخیص و انجام تست‌های مرتبط با اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD) در کودکان شناخته می‌شود. این کلینیک با بهره‌گیری از تیمی مجرب و متخصص در زمینه روان‌شناسی کودک، ابزارها و روش‌های تشخیصی پیشرفته‌ای را به کار می‌گیرد تا ارزیابی دقیقی از وضعیت کودک شما به دست آید. اگر به دنبال یک مرکز مطمئن و حرفه‌ای برای سنجش و ارزیابی دقیق‌تر ADHD در فرزندتان هستید، کلینیک روانشناسی و روانپزشکی موج آرامش بهترین انتخاب برای شما خواهد بود. ما در این کلینیک آماده‌ایم تا با ارائه خدمات کامل و مشاوره‌های تخصصی، شما و کودکتان را در مسیر درمان و مدیریت این اختلال همراهی کنیم.

پیگیری و حمایت مداوم از کودک مبتلا به ADHD برای بهبود کیفیت زندگی او ضروری است. این حمایت‌ها می‌توانند به بهبود عملکرد تحصیلی، تقویت مهارت‌های اجتماعی، و مدیریت بهتر علائم کمک کنند. والدین و معلمان با آگاهی و همراهی مداوم، می‌توانند نقش مهمی در کاهش مشکلات رفتاری و افزایش عزت نفس کودک ایفا کنند. آموزش و مشاوره مستمر نیز باعث می‌شود کودک احساس امنیت و پذیرش بیشتری داشته باشد، که برای رشد سالم و موفقیت آینده او حیاتی است.



منابع
childmind
healthcentral