چگونه با نقشه مغزی می توان آلزایمر را تشخیص داد؟
الگوهای مغزی در بیماران مبتلا به آلزایمر
تکنیک qEEG امکان بررسی کمی فعالیت‌های الکتریکی مغز را در نواحی مختلف فراهم می‌کند و از این طریق می‌توان الگوهای غیرطبیعی مرتبط با آلزایمر را شناسایی کرد:
در مقابل، امواج تتا که معمولاً در حالت آرامش و خواب نیمه‌عمیق افزایش می‌یابند، در بیماران آلزایمری حتی در حالت بیداری افزایش می‌یابند. این افزایش تتا اغلب نشانه‌ای از اختلالات شناختی شدید است.
لوب تمپورال داخلی: مرکز حافظه و یادگیری
لوب پاریتال: مسئول پردازش فضایی و هماهنگی بینایی-حرکتی
لوب فرونتال: مرتبط با تصمیم‌گیری و کنترل شناختی
کاهش امواج بتا (Beta) و افزایش امواج تتا (Theta)
در بیماران مبتلا به آلزایمر معمولاً کاهش قابل توجهی در دامنه امواج بتا مشاهده می‌شود. این امواج که به فعالیت‌های شناختی و تمرکز مربوط‌اند، در نواحی فرونتال (پیش‌پیشانی) و تمپورال (گیجگاهی) تضعیف می‌شوند.در مقابل، امواج تتا که معمولاً در حالت آرامش و خواب نیمه‌عمیق افزایش می‌یابند، در بیماران آلزایمری حتی در حالت بیداری افزایش می‌یابند. این افزایش تتا اغلب نشانه‌ای از اختلالات شناختی شدید است.
افزایش غیرطبیعی امواج دلتا (Delta)
امواج دلتا که در حالت خواب عمیق فعال‌ترند، در بیماران آلزایمری به‌صورت غیرعادی در حالت هوشیاری ظاهر می‌شوند، به‌ویژه در نواحی پس‌سری و گیجگاهی. این نشانه‌ای از کاهش شدید عملکرد قشر مغز و اختلال در ارتباطات نورونی است.کاهش فعالیت در نواحی خاص مغز
نقشه مغزی بیماران آلزایمری معمولاً کاهش فعالیت قشرهای مغزی را نشان می‌دهد، به‌ویژه در نواحی:لوب تمپورال داخلی: مرکز حافظه و یادگیری
لوب پاریتال: مسئول پردازش فضایی و هماهنگی بینایی-حرکتی
لوب فرونتال: مرتبط با تصمیم‌گیری و کنترل شناختی
عدم تقارن امواج مغزی
در برخی بیماران، فعالیت امواج مغزی بین دو نیمکره مغز دچار عدم تقارن می‌شود. این موضوع می‌تواند نشان‌دهنده شروع ناهنجاری در یک نیمکره باشد که به‌تدریج به سایر نواحی گسترش می‌یابد.کاهش ارتباطات نورونی
این روش قادر است ارتباطات فانکشنال بین نواحی مختلف مغز را بررسی کند. در بیماران آلزایمری، این ارتباطات (که با کوهرنس اندازه‌گیری می‌شوند) به‌ویژه در باندهای فرکانسی بالا کاهش می‌یابند و نشانه‌ای از تخریب شبکه‌های عصبی است.تشخیص آلزایمر با استفاده از qEEG
شناسایی الگوهای مغزی خاص آلزایمر: افزایش امواج آهسته (تتا و دلتا) و کاهش امواج سریع (بتا و آلفا).
تشخیص زودهنگام پیش از علائم بالینی: ثبت تغییرات عملکردی مغز پیش از بروز مشکلات حافظه یا شناخت.
تحلیل دقیق نواحی آسیب‌دیده مغز: به‌ویژه لوب‌های فرونتال، تمپورال و پاریتال.
تکمیل‌کننده سایر روش‌های تصویربرداری: در کنار MRI یا PET برای بررسی جامع‌تر بیمار.
مقرون‌به‌صرفه و در دسترس‌تر از روش‌های تصویربرداری پیشرفته
کمک به تشخیص افتراقی با سایر اختلالات شناختی: مانند دمانس عروقی، افسردگی، MCI و ...
تشخیص زودهنگام پیش از علائم بالینی: ثبت تغییرات عملکردی مغز پیش از بروز مشکلات حافظه یا شناخت.
تحلیل دقیق نواحی آسیب‌دیده مغز: به‌ویژه لوب‌های فرونتال، تمپورال و پاریتال.
تکمیل‌کننده سایر روش‌های تصویربرداری: در کنار MRI یا PET برای بررسی جامع‌تر بیمار.
مقرون‌به‌صرفه و در دسترس‌تر از روش‌های تصویربرداری پیشرفته
کمک به تشخیص افتراقی با سایر اختلالات شناختی: مانند دمانس عروقی، افسردگی، MCI و ...
مزایای qEEG در تشخیص آلزایمر
غیرتهاجمی و ایمن
تشخیص زودهنگام اختلالات عملکردی مغز
ارائه تحلیل کمی و دقیق از امواج مغزی
قابل استفاده برای پایش روند بیماری
کم‌هزینه‌تر از PET و SPECT
شناسایی نواحی خاص آسیب‌دیده مغز
تشخیص زودهنگام اختلالات عملکردی مغز
ارائه تحلیل کمی و دقیق از امواج مغزی
قابل استفاده برای پایش روند بیماری
کم‌هزینه‌تر از PET و SPECT
شناسایی نواحی خاص آسیب‌دیده مغز
محدودیت‌های qEEG در تشخیص آلزایمر
نیاز به تجهیزات و نرم‌افزار تخصصی
حساس به آرتیفکت‌ها (نویز، حرکت چشم، انقباض عضلات)
عدم نمایش تغییرات ساختاری (مانند MRI)
نیاز به بانک داده مرجع مناسب با سن و جنس
کاربرد محدود در برخی اختلالات همپوشان (مثلاً صرع یا افسردگی)
حساس به آرتیفکت‌ها (نویز، حرکت چشم، انقباض عضلات)
عدم نمایش تغییرات ساختاری (مانند MRI)
نیاز به بانک داده مرجع مناسب با سن و جنس
کاربرد محدود در برخی اختلالات همپوشان (مثلاً صرع یا افسردگی)
مرکز موج آرامش از بهترین مراکز در زمینه تشخیص آلزایمر
کلینیک روانشناسی و روانپزشکی موج آرامش یکی از مراکز پیشرو در زمینه تشخیص و پایش بیماری آلزایمر در کشور به‌شمار می‌آید. این مرکز با بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته نوروفیزیولوژی، به ویژه نقشه‌برداری مغزی کمی، امکان ارزیابی دقیق و غیرتهاجمی فعالیت مغزی بیماران را فراهم می‌سازد. متخصصان مجرب این مرکز با تحلیل دقیق الگوهای امواج مغزی، می‌توانند تغییرات ابتدایی در عملکرد مغز را حتی پیش از بروز علائم بالینی آشکار کنند؛ موضوعی که نقش حیاتی در تشخیص زودهنگام آلزایمر دارد.
علاوه بر تشخیص، مرکز موج آرامش خدمات ویژه‌ای در حوزه پایش روند بیماری و ارزیابی اثربخشی درمان‌ها نیز ارائه می‌دهد. با استفاده از qEEG دوره‌ای و سایر روش‌های نوروساینس کاربردی، تیم درمانی می‌تواند برنامه‌های درمانی را به‌صورت شخصی‌سازی‌شده تنظیم کند. این مرکز با ترکیب علم، تجربه و فناوری روز دنیا، محیطی حرفه‌ای و آرام را برای بیماران و خانواده‌های آن‌ها فراهم کرده است تا روند درمان و پیگیری بیماری با اطمینان بیشتری دنبال شود. به این منظور قصد رزرو نوبت یا دریافت مشاوره را دارید، می‌توانید از طریق دکمه دریافت نوبت یا شماره تماس 02186081006 اقدام نمایید.
علاوه بر تشخیص، مرکز موج آرامش خدمات ویژه‌ای در حوزه پایش روند بیماری و ارزیابی اثربخشی درمان‌ها نیز ارائه می‌دهد. با استفاده از qEEG دوره‌ای و سایر روش‌های نوروساینس کاربردی، تیم درمانی می‌تواند برنامه‌های درمانی را به‌صورت شخصی‌سازی‌شده تنظیم کند. این مرکز با ترکیب علم، تجربه و فناوری روز دنیا، محیطی حرفه‌ای و آرام را برای بیماران و خانواده‌های آن‌ها فراهم کرده است تا روند درمان و پیگیری بیماری با اطمینان بیشتری دنبال شود. به این منظور قصد رزرو نوبت یا دریافت مشاوره را دارید، می‌توانید از طریق دکمه دریافت نوبت یا شماره تماس 02186081006 اقدام نمایید.
نقش qEEG در پایش پیشرفت بیماری و اثربخشی درمان
ردیابی روند بیماری: شناسایی تغییرات تدریجی در امواج مغزی طی زمان.
ارزیابی تأثیر دارو: بررسی پاسخ مغز به درمان‌های دارویی مانند مهارکننده‌های کولین‌استراز.
بررسی اثربخشی مداخلات غیر دارویی: مثل توانبخشی شناختی یا تحریک مغزی (rTMS, tDCS).
مقایسه الگوهای مغزی در جلسات مختلف: با ثبت qEEG دوره‌ای (مثلاً هر ۶ ماه).
تحلیل انسجام مغزی (coherence): ارزیابی ارتباط بین نواحی مغز و تشخیص افت عملکرد شبکه‌های عصبی.
راهنمای تغییر برنامه درمانی: در صورت عدم پاسخ مطلوب به درمان.
استفاده در مطالعات بالینی: جهت مستندسازی اثر بخشی روش‌های درمانی جدید.
ارزیابی تأثیر دارو: بررسی پاسخ مغز به درمان‌های دارویی مانند مهارکننده‌های کولین‌استراز.
بررسی اثربخشی مداخلات غیر دارویی: مثل توانبخشی شناختی یا تحریک مغزی (rTMS, tDCS).
مقایسه الگوهای مغزی در جلسات مختلف: با ثبت qEEG دوره‌ای (مثلاً هر ۶ ماه).
تحلیل انسجام مغزی (coherence): ارزیابی ارتباط بین نواحی مغز و تشخیص افت عملکرد شبکه‌های عصبی.
راهنمای تغییر برنامه درمانی: در صورت عدم پاسخ مطلوب به درمان.
استفاده در مطالعات بالینی: جهت مستندسازی اثر بخشی روش‌های درمانی جدید.
اقدامات بعد از تشخیص
شروع درمان دارویی طبق نظر پزشک: داروهای تقویت حافظه یا کندکننده پیشرفت بیماری (مثل دونپزیل، ممانتین).
توانبخشی شناختی (Cognitive Training): تمرین‌های ذهنی برای حفظ عملکردهای شناختی باقی‌مانده.
فعالیت بدنی منظم: ورزش‌های سبک برای بهبود جریان خون مغز و خلق‌وخو.
اصلاح رژیم غذایی: تغذیه مدیترانه‌ای یا غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها و اسیدهای چرب مفید.
پیگیری دوره‌ای با متخصص مغز و اعصاب: ارزیابی پیشرفت بیماری و تنظیم داروها یا درمان‌های مکمل.
پایش با ابزارهای کمّی مانند qEEG: بررسی روند پیشرفت یا پاسخ به درمان.
آموزش خانواده برای مراقبت و ارتباط مؤثر: درک بهتر رفتارها و نیازهای بیمار برای ارتقاء کیفیت زندگی.
برنامه‌ریزی برای حمایت‌های حقوقی و مالی: تعیین قیم قانونی یا تصمیم‌گیری برای آینده بیمار در مراحل اولیه بیماری.
توانبخشی شناختی (Cognitive Training): تمرین‌های ذهنی برای حفظ عملکردهای شناختی باقی‌مانده.
فعالیت بدنی منظم: ورزش‌های سبک برای بهبود جریان خون مغز و خلق‌وخو.
اصلاح رژیم غذایی: تغذیه مدیترانه‌ای یا غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها و اسیدهای چرب مفید.
پیگیری دوره‌ای با متخصص مغز و اعصاب: ارزیابی پیشرفت بیماری و تنظیم داروها یا درمان‌های مکمل.
پایش با ابزارهای کمّی مانند qEEG: بررسی روند پیشرفت یا پاسخ به درمان.
آموزش خانواده برای مراقبت و ارتباط مؤثر: درک بهتر رفتارها و نیازهای بیمار برای ارتقاء کیفیت زندگی.
برنامه‌ریزی برای حمایت‌های حقوقی و مالی: تعیین قیم قانونی یا تصمیم‌گیری برای آینده بیمار در مراحل اولیه بیماری.
خیر. این روش کاملاً غیرتهاجمی و ایمن است. تنها تعدادی الکترود سطحی روی پوست سر قرار می‌گیرد و هیچ نوع اشعه یا تزریق انجام نمی‌شود.
برای ارزیابی روند درمان یا پیشرفت بیماری، تکرار دوره‌ای qEEG در بازه‌های زمانی مشخص (مثلاً هر ۶ ماه) توصیه می‌شود تا امکان مقایسه نقشه‌های مغزی وجود داشته باشد.
معمولاً بین ۳۰ تا ۴۵ دقیقه زمان می‌برد.
