چگونه rTMS ماده خاکستری را تحت تأثیر قرار می‌دهد؟

rTMS و تاثیر آن بر ماده خاکستری
تیم محتوای ایران نوبت
1403/08/07

rTMS و تأثیر آن بر ماده خاکستری

rTMS و تأثیر آن بر ماده خاکستری
rTMS یا تحریک مغناطیسی ترانس‌کرانیال مکرر از طریق ارسال پالس‌های مغناطیسی به مناطق خاصی از مغز، به تنظیم فعالیت نورون‌ها و تغییر الگوهای عصبی می‌پردازد. این روش بدون درد و غیرتهاجمی، از جمجمه عبور کرده و به نورون‌های مغزی می‌رسد و با تحریک آن‌ها در نواحی مختلف، به بهبود اختلالات روانی همچون افسردگی و اضطراب کمک می‌کند. تحقیقات نشان داده‌اند که rTMS می‌تواند تراکم ماده خاکستری، که نقشی حیاتی در پردازش اطلاعات و انتقال سیگنال‌های عصبی دارد، در نواحی هدف افزایش داده و عملکردهای شناختی را تقویت کند.

اثرات rTMS بر تغییرات مغزی

تحقیقات علمی حاکی از آن است که استفاده منظم از rTMS تغییرات مثبتی در حجم و تراکم ماده خاکستری ایجاد می‌کند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین تغییرات اشاره میکنیم:

افزایش تراکم در قشر پیش‌پیشانی

rTMS با تحریک قشر پیش‌پیشانی که در تنظیم احساسات و تصمیم‌گیری نقش دارد، به افزایش تراکم ماده خاکستری در این بخش منجر می‌شود. این افزایش تراکم با کاهش علائم اختلالات روانی و بهبود توانایی‌های شناختی ارتباط دارد و نشان‌دهنده قدرت بازسازی و انعطاف‌پذیری مغز است.

تنظیم تراکم ماده خاکستری در اختلالات روانی

در برخی اختلالات مانند افسردگی و PTSD، تغییرات غیرعادی در تراکم ماده خاکستری مشاهده می‌شود. استفاده از rTMS در این موارد می‌تواند این ناهنجاری‌ها را تعدیل کند. به‌ویژه در بیماران PTSD، تحریک مناطق مرتبط با استرس باعث کاهش تراکم بیش از حد ماده خاکستری و بهبود علائم می‌شود.

تقویت ارتباطات شبکه‌ای مغز

rTMS همچنین باعث افزایش ارتباطات عصبی بین نواحی مغزی می‌شود و ارتباطات سیناپسی در نواحی مرتبط با حافظه، توجه و تصمیم‌گیری را تقویت می‌کند. این تغییرات به بهبود عملکردهای شناختی و کاهش علائم روانی کمک می‌کند.

بهبود حافظه و عملکردهای اجرایی

در بیماران مبتلا به آلزایمر یا اختلالات شناختی خفیف، rTMS با افزایش تراکم ماده خاکستری در هیپوکامپ، باعث بهبود حافظه و عملکردهای اجرایی می‌شود. این تغییرات نشان‌دهنده اثرات مثبت rTMS بر ساختار و کارکرد مغز است.

انعطاف‌پذیری و بازسازی عصبی

استفاده از rTMS موجب افزایش انعطاف‌پذیری عصبی و بازسازی نورون‌ها می‌شود. این فرایند در اختلالات عصبی و روانی که با کاهش نورون‌ها همراه هستند، اثرات مثبتی دارد و نشان می‌دهد که rTMS می‌تواند علاوه بر تنظیم فعالیت‌های عصبی، ساختار ماده خاکستری را نیز تقویت کند.

اثرات طولانی‌مدت rTMS بر مغز و سیستم عصبی

اثرات طولانی‌مدت rTMS بر مغز و سیستم عصبی
اثرات طولانی‌مدت rTMS از جمله تغییرات پایدار در فعالیت و ساختار مغز، موضوع مهمی است که توجه محققان را به خود جلب کرده است. در ادامه به برخی از مهم‌ترین اثرات طولانی‌مدت آن اشاره می‌کنیم:
تقویت انعطاف‌پذیری عصبی: rTMS با افزایش انعطاف‌پذیری مغز، به بازسازی و رشد مجدد نورون‌ها کمک می‌کند و در درازمدت، به بهبود علائم اختلالات روانی، توانبخشی پس از سکته و تقویت عملکردهای شناختی می‌انجامد.
افزایش پایدار تراکم ماده خاکستری: اثرات طولانی‌مدت rTMS شامل افزایش تراکم و حجم ماده خاکستری در قشر پیش‌پیشانی و هیپوکامپ است که در بهبود توانایی‌های شناختی، احساسات پایدار و تصمیم‌گیری مؤثر است.
پایداری در کاهش علائم افسردگی و اضطراب: مطالعات نشان داده‌اند که اثرات ضدافسردگی و ضداضطراب rTMS حتی پس از پایان جلسات درمانی، به مدت طولانی باقی می‌ماند که این موضوع می‌تواند از عود علائم جلوگیری کند.
بهبود ماندگار حافظه و تمرکز: rTMS با تحریک نواحی مرتبط با حافظه و تمرکز، باعث بهبود این عملکردها شده و تأثیرات آن حتی ماه‌ها پس از درمان نیز پایدار است. این روش با تقویت اتصالات نورونی به بهبود توانایی‌های شناختی در طولانی‌مدت کمک می‌کند.
پیشگیری از بازگشت علائم در اختلالات مزمن: در اختلالات مزمن مانند افسردگی، PTSD و OCD، rTMS با ایجاد تغییرات پایدار در مدارهای عصبی، احتمال بازگشت علائم را کاهش می‌دهد و به عنوان یک روش نگهدارنده در درمان اختلالات مزمن توصیه می‌شود.
بهبود کیفیت زندگی: تغییرات مثبت در ساختار و عملکرد مغز بهبود پایداری در خلق‌وخو، افزایش توانایی مقابله با استرس و تقویت روابط اجتماعی را به دنبال دارد که منجر به ارتقای کیفیت زندگی و افزایش رضایت فرد از زندگی می‌شود.
اثرات طولانی‌مدت rTMS بر مغز و سیستم عصبی

کلام پایانی

در مجموع، rTMS به عنوان یک روش نوین و غیرتهاجمی، امکان ایجاد تغییرات مثبت و پایدار در مغز و سیستم عصبی را فراهم کرده است. اثرات طولانی‌مدت آن در بهبود تراکم ماده خاکستری، افزایش انعطاف‌پذیری عصبی و تنظیم فعالیت‌های عصبی، این روش را به گزینه‌ای مؤثر برای درمان اختلالات مقاوم به درمان تبدیل کرده است. با ادامه تحقیقات در این زمینه، آینده rTMS می‌تواند چشم‌انداز روشن‌تری را برای درمان‌های عصبی و روانپزشکی فراهم کند و به ارتقای سلامت روانی و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند.
کلینیک روانشناسی و روانپزشکی موج آرامش، واقع در حوالی ونک، با بهره‌گیری از بهترین دستگاه‌های rTMS و تیمی متخصص، خدمات درمانی مدرن و مؤثری را برای بهبود اختلالات روانی ارائه می‌دهد. این کلینیک با امکانات پیشرفته، محیطی امن و حرفه‌ای را برای مراجعه‌کنندگان فراهم می‌کند. برای دریافت مشاوره می توانید از طریق دکمه دریافت نوبت و یا از طریق شماره تماس 02186081006 اقدام کنید.



منابع
pmc
sciencedirect

rTMS به ویژه در درمان افسردگی مقاوم به درمان، اضطراب، وسواس فکری، و برخی اختلالات شناختی مؤثر است. تحقیقات در حال بررسی اثرات آن بر دیگر اختلالات نیز می‌باشد.

بسته به نوع اختلال و پاسخ فرد به درمان، ممکن است اثرات rTMS بعد از چند جلسه یا چند هفته ظاهر شوند. معمولاً پس از ۴ تا ۶ هفته درمان، نتایج به خوبی قابل مشاهده هستند.

برخلاف روش‌هایی مانند الکتروشوک یا دارودرمانی، rTMS بدون نیاز به جراحی و با حداقل عوارض جانبی، تنها از امواج مغناطیسی استفاده می‌کند و به طور مستقیم ساختارهای مغزی خاصی را هدف قرار می‌دهد.

لیست نظرات

هدیه خان محمدی

من تاثیر این روش رو واقعا روی خواهرم به چشم دیدم خیلی توی درمان کمکمون کرد

علی اصغر یاوری

کلینیک موج آرامش واقعا یکی از بهترین ها هست هم پرسنل عالی هم خود کلینیک و کادر درمانشون

فائزه مرادی

من جلسه دومی هست که توی موج آرامش آر تی ام اس انجام دادم و خیلی به درمان امیدوارم


کلینیک روانشناسی و روانپزشکی موج آرامش